Mevsimsel beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirmeye çalışmak hem kişinin sağlığı hem de gezegenimiz için oldukça önemli bir hareket. “Doğanın kışın başka yazın başka ürün sunmasının nedenleri var” diyen Diyetisyen Emel Terzioğlu Arslan, Ekim ayında tüketilebilecek sebze ve meyveleri havuç, mantar, kırmızı turp, ıspanak, pırasa, yer elması, nane, maydanoz, yeşil soğan, kıvırcık, mandalina, nar, muz, kivi olarak sıralıyor.
İnsan sağlığını olumlu ya da olumsuz etkileyen çevresel, sosyal, psikolojik ve genetik birçok faktör bulunuyor. Bu faktörlerin en önemlilerinden biri de kuşkusuz beslenme ve besinler. Hepimiz, bütünsel sağlığımızı desteklemek, hastalıklardan korunmak, bağışıklığımızı güçlendirmek ve mental sağlığımızı iyileştirmek adına sağlıklı beslenmeye ve besinlerin gücünden faydalanmaya, vücudumuzun ihtiyaçlarına yiyecekler aracılığıyla cevap vermeye çalışıyoruz. Ancak doğada gerçekleşen değişimlerle birlikte vücudumuzun ihtiyaçları ve sistemlerin işleyişi de sürekli bir değişim içinde. Havaların sıcak olduğu yaz mevsiminde su ihtiyacımızın artmasıyla birlikte su oranı yüksek yiyeceklere daha fazla ihtiyaç duyarken, soğuk kış aylarında bağışıklık sistemimizi destekleyecek ve vücut ısımızın korunmasına yardımcı olacak yiyeceklerle beslenmek daha önemli hale geliyor. Her ne kadar gıda ithalatı, sera üretimi ve depolama koşullarının gelişmesi sayesinde neredeyse her türlü sebze ve meyveyi dört mevsim bulmak mümkün olsa da, mevsimsel ve taze besinleri tüketmenin hem doğa hem de insan sağlığı için daha iyi olduğu konusunda tüm uzmanlar hemfikir.
Peki mevsimsel beslenme ne ifade ediyor?
Emel Terzioğlu Arslan, mevsimsel beslenmeyi şöyle açıklıyor: “Mevsimsel beslenme, doğanın kendi akışına ve mevsimsel değişimlere göre sunduğu, doğal koşullarda, bulunduğumuz coğrafyada yetişen besinleri tüketmemizi, yani mevsiminde yetişen, yerel meyve ve sebzelerle beslenmemizi odağına alan, hem sağlığımız hem de çevre için sayısız faydası olan bir beslenme yaklaşımını ifade ediyor. Coğrafya ve iklime özgü yapıları olan yerel gıdalar, dirençli olmalarıyla daha sürdürülebilir bir gıda güvenliği sağlıyor. Ürünler, mevsiminde yetiştirildiği takdirde, hastalık ve zararlılara karşı daha dirençli hale geliyor ve dışarıdan müdahaleye daha az ihtiyaç duyuyor. Dolayısıyla, tarım zehirleri ya daha az kullanılıyor ya da hiç kullanılmıyor. Türkiye’nin iklimsel olarak orta kuşakta yer alması ve dört mevsimi yaşaması, kıyılardan iç bölgelere doğru yükseltinin ve sıcaklığın değişmesi tarımsal ürün çeşitliliğinin artmasını sağlıyor. Yaşanılan bölgeye özgü, yerel ve mevsimlik ürünlerin tüketimi, daha kısa tedarik zincirinin yanı sıra, ulaşım ve depolama/saklama maliyetlerinin daha düşük olması nedeniyle de iklim ve doğa dostudur. Böylece hem biyoçeşitliliğin devamına hem de iklim krizine neden olan sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunabilirsiniz.”
Mevsimsel beslenmenin faydaları nelerdir?
Hem fiziksel hem mental sağlığı destekler
Bağışıklık sistemini güçlendirir
Bağırsak florasını iyileştirir
Küçük ve yerel üreticileri destekler
Daha ekonomiktir ve bütçenize katkı sağlar
Karbon ayak izini azaltır
Daha az zirai ilaç kullanılmasını sağlar
Ekim ayı sebze ve meyveleri nelerdir?
Lahana, karnabahar, havuç, mantar, kırmızı turp, ıspanak, pırasa, yer elması, nane, maydanoz, yeşil soğan, kıvırcık, mandalina, nar, muz, kivi, elma, armut, üzüm, greyfurt, ceviz Ekim ayında tüketilmesi gereken sebze ve meyvelerdir.