MEHMET AYTAÇ
Merkez Bankası verileriyle yapılan hesaplamaya göre, Türkiye’de bir asgari ücretlinin 75 metrekare ev satın alabilmesi için 190 aylık maaşını ödemesi gerektiğine işaret eden; Selim Tekin; “Bu miktar İstanbul’da 308 ay, Ankara’da 136 ay ve İzmir’de 221 ay olarak hesaplanmaktadır. Şu anda Türkiye genelinde bir konutun birim fiyatı 13 bin 936 liradır. Bu durumda 75 metrekare bir evin fiyatı 1 milyon 45 bin liraya denk gelmektedir. Türkiye’de konut fiyatları, son bir yılda yüzde 174 artış göstermiştir. Dolayısıyla sabit gelirli bir vatandaşın ev alması neredeyse imkânsız hale gelmiştir. Bu durumda sabit gelirlilerin enflasyon karşısında ezilmelerine karşılık finans sektöründe durum nasıldır? Bankacılık sektörünün ocak-ağustos dönemi net karı yüzde 420 artarak 252.2 milyar liraya yükselmiştir. Ağustos ayında bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 12 trilyon 699 milyar 119 milyon lira düzeyinde gerçekleşmiştir. Sektörün aktif toplamı 2021 sonuna göre 3 trilyon 483 milyar 656 milyon lira artış kaydederken, bunun oransal karşılığı yüzde 37,8 olmuştur. Ağustosta 2021 sonuna kıyasla, sektörün en büyük aktif kalemi olan krediler yüzde 35,9 artarak 6 trilyon 661 milyar 162 milyon liraya, menkul değerler toplamı yüzde 40,8 yükselerek 2 trilyon 79 milyar 464 milyon liraya çıkmıştır. Bu dönemde, kredilerin takibe dönüşüm oranı da yüzde 2,38 seviyesinde gerçekleşmiştir. Yine Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, Türk bankacılık sektörü yılın ilk 8 ayında net kârını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 450 artırarak 252 milyar 208 milyon TL’ye yükseltmiştir. Reel sektör can çekişirken, finans sektörü karlarını katlamaktadır” dedi.
Türkiye’nin döviz ihtiyacında sürekli bir artışın olduğunun devletin resmi kurumlarınca belirtildiğine ifade eden Tekin, “TÜİK ağustos ayına ilişkin dış ticaret istatistiklerine göre, ihracat yıllık bazda yüzde 13,1 artarak 21 milyar 337 milyon dolar, ithalat yüzde 40,4 artarak 32 milyar 531 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Böylece ağustos ayında dış ticaret açığı yıllık olarak yüzde 159,9 artarak 4 milyar 307 milyon dolardan, 11 milyar 194 milyon dolara yükselmiştir. Dış ticaret açığı, yılın ilk 8 ayında yüzde 146,3 artarak 29 milyar 817 milyon dolardan 73 milyar 435 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 yılının ilk 8 ayında yüzde 82,5 iken, 2022 yılının aynı döneminde yüzde 69,3'e gerilemiştir” açıklamasında bulundu.
Tekin, vatandaşların ağır bir enflasyon yükü altında ezildiğini ve finans sektörünün yanlış ekonomik politikalar yüzünden karlarını katladığını vurgulayan; “İhracat rakamlarımız sürekli kamuoyunda dillendirilirken, ithalat rakamlarımız göz ardı edilmektedir. Bu durum artık sürdürülemez boyutlara ulaşmıştır. Bir an evvel adil temeller üzerine kurulu bir ekonomik model hayata geçirilmelidir. Aksi takdirde vatandaşlarımız bu ağır yükün altında ezilmeye devam edecektir” dedi.